Trong dịp Tết, khi ăn uống không điều độ, có nhiều thức ăn thịnh soạn, nhiều bột đường, chất béo có thể làm ảnh hưởng rối loạn tiêu hóa:
Cụ thể đó là trướng bụng đầy hơi với biểu hiện no hơi, nặng bụng, khó chịu do tích khí trong đường tiêu hóa, thức ăn ứ đọng trong dạ dày. Nguyên nhân do ăn uống thất thường, ăn quá nhiều đạm, lạm dụng rượu, cafe, thuốc lá, gia vị kích thích. Cán bộ y tế sẽ sử dụng thuốc chống đầy hơi, giảm tiết dịch vị dạ dày, thuốc điều hòa sự co bóp dạ dày – ruột hoặc sử dụng men tiêu hóa để điều trị.
Trường hợp sử dụng thực phẩm kém vệ sinh, ôi thiu có thể gây tiêu chảy, nôn ói, ngộ độc thức ăn; hoặc bị dị ứng thức ăn do ăn nhiều món tương kỵ lẫn nhau. Người bệnh bị nôn ói, tiêu chảy, có khi bị sốt. Trước tiên cần bổ sung oresol bù lượng dịch, nước đã mất; pha oresol theo hướng dẫn, uống liên tục trong ngày; Có thể thay oresol bằng viên hydrit, mỗi lần uống 1 viên pha 200ml nước. Chú ý pha đúng tỷ lệ, nếu quá loãng sẽ không cung cấp đủ lượng chất điện giải cần thiết, nếu đặc quá sẽ dẫn đến tình trạng quá tải các chất điện giải. Cán bộ y tế có thể sẽ cho thêm thuốc có tác dụng hấp thụ, thuốc làm chậm nhu động ruột, thuốc kháng tiết … Lưu ý chỉ sử dụng thuốc kháng sinh, thuốc cầm tiêu chảy khi có chỉ định của bác sĩ.
Cần lưu ý sử dụng rượu không uống quá 2 cốc nhỏ/ngày. Uống rượu nhiều có thể gây tổn thương gan; nếu uống ít nhưng có sử dụng các thuốc hạ sốt, giảm đau acetaminophen, panadol, decolgen, eferalgan, alaxan … dễ bị phát triển gan nhiễm mỡ do rượu. Đồng thời lạm dụng rượu, bia có thể bị tai nạn giao thông với những hậu quả khó lường hết.
Trong dịp Tết, nếu uống nhiều rượu, sử dụng chất kích thích cafe, ớt … có thể gây viêm dạ dày cấp. Biểu hiện bệnh chủ yếu đau bụng cồn cào nóng rát vùng thương vị, ợ hơi, ợ chua, cảm giác buồn nôn hoặc nôn; trường hợp nặng có thể xuất huyết tiêu hóa, nôn ra máu và đi cầu phân đen. Bệnh nhân nên đến khám tại cơ sở y tế để có điều trị hợp lý.
Để phòng ngừa táo bón, cần ăn nhiều hoa quả, trái cây, uống đủ nước. Nếu bị táo bón sử dụng thuốc cần có tham khảo cán bộ y tế. Mỗi gia đình cần đảm bảo lượng rau xanh, hoa quả tươi và thực phẩm dạng hạt trong khẩu phần ăn để đảm bảo sức khỏe, đồng thời nghỉ ngơi hợp lý, qua đó giúp phục hồi sức khỏe trong những ngày Tết cổ truyền.
Ngô Thanh