Ngày 01/3/2019, Bộ Y tế, UBND tỉnh Khánh Hòa cùng các ban ngành liên quan tổ chức dâng hoa kỷ niệm 76 năm ngày mất của BS Alexandre Yersin tại tượng đài Yersin – công viên Yersin ở thành phố Nha Trang.
Tham dự có Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến, Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Trường Sơn, Lãnh đạo các Vụ, Cục, Viện, Trường đại học trực thuộc Bộ Y tế, các khách quý đến từ các tổ chức phi chính phủ trong và ngoài nước. Tỉnh Khánh Hòa có đ/c Nguyễn Đắc Tài – Phó Chủ tịch UBND tỉnh, Lãnh đạo Thành ủy, UBND thành phố Nha Trang, Lãnh đạo Sở Y tế, Hội Ái mộ Yersin cùng các ban ngành đoàn thể của tỉnh. Tham dự còn có các đ/c Lãnh đạo Sở Y tế, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật, các đơn vị y tế dự phòng của 63 tỉnh, thành phố trong toàn quốc.
Alexandre Yersin ra đời ngày 22/9/1863 tại một vùng quê miền núi ở Lavaux – thuộc hạt Vaud – Thụy Sĩ. Năm 20 tuổi (1883), Yersin học ngành y tại Lausanne (Thụy Sĩ), sau đó tiếp tục học ngành y tại Marburg (Đức) và tốt nghiệp đại học y khoa Paris (Pháp). Năm 1889, sau khi bảo vệ thành công luận án Tiến sĩ Y khoa với đề tài “Nghiên cứu về sự phát triển của bệnh lao thực nghiệm”, Ông được Viện Pasteur tại Paris mời vào làm việc với vai trò là cộng sự của Emile Roux. Ngoài việc nghiên cứu, Alexandre Yersin là một trong những người đầu tiên soạn giáo trình và dạy môn vi sinh vật trên thế giới. Đang có một sự nghiệp và tương lai tươi sáng nhưng ông lại quyết định đến Việt Nam chọn Nha Trang làm nơi sống và làm việc, mở đầu một cuộc đời khác kéo dài hơn 50 năm.
Ngày 2/6/1894 Ông đi Hồng Kông để nghiên cứu bệnh dịch hạch đang hoành hành. Với khả năng chuyên môn về vi trùng học, sau những tìm tòi nghiên cứu vất vả, ngày 20/6/1894, Ông đã tìm ra vi trùng dịch hạch. Đây là một thành công lớn: Yersin là người đầu tiên chứng minh trực khuẩn này sống trong chuột và có thể lây sang người. Nguồn gốc bệnh dịch hạch đã giết hàng trăm triệu người trên thế giới suốt mấy ngàn năm qua đã được Yersin khám phá. Sau đó, Ông cùng bác sĩ Roux cộng tác nghiên cứu thành công và sản xuất được loại huyết thanh chữa bệnh dịch hạch vào cuối năm 1894.
Năm 1895, Ông trở lại Nha Trang và thiết lập một phòng thí nghiệm tiền thân của Viện Pasteur Nha Trang ngày nay. Năm 1896, để phục vụ sản xuất huyết thanh, Ông cho thành lập trại chăn nuôi súc vật thí nghiệm tại Suối Dầu (nay là Trại chăn nuôi Suối Dầu – thuộc Viện Vắc xin và Sinh phẩm y tế) và sau đó nghiên cứu chế ra được huyết thanh kháng bệnh dịch hạch cho gia súc.
Năm 1902, Ông ra Hà Nội thành lập trường Y khoa (nay là đại học y khoa Hà Nội) và trở thành Hiệu trưởng đầu tiên của Trường.
Từ những năm 1914, Ông đã đẩy mạnh việc trồng thí nghiệm các loại cây công nghiệp ở Suối Dầu như cao su, cà phê, ca cao, dầu cọ…Sau đó, đưa ươm trồng trên đỉnh Hòn Bà (Khánh Hòa) ở độ cao 1.500m và sau đó là Đơn Dương, Di Linh (Lâm Đồng). Khi chiến tranh thế giới thứ nhất bùng nổ gây ra sự thiếu hụt về lượng thuốc ký ninh nhập khẩu cần thiết cho việc điều trị bệnh sốt rét, Ông đã di thực cây canh-ki-na dùng để chiết xuất ký ninh.
Là bác sĩ, nhà vi khuẩn học, nhà thám hiểm, nhà nông học, nhưng cuộc sống thường ngày của Ông lại đơn giản như một nhà tu hành. Cả cuộc đời ông là tấm gương sáng về những đức tính tốt đẹp, tràn đầy tinh thần nhân đạo, yêu khoa học, say mê nghiên cứu để đạt được những thành công trong khoa học với 55 công trình nghiên cứu.
Ngày 1/3/1943, Ông đã thanh thản ra đi ở tuổi 80, với di nguyện được yên nghỉ tại một ngọn đồi ở khu vực Suối Dầu. Theo ước nguyện, tang lễ được thực hiện với nghi thức giản đơn không hình thức hào nhoáng, không cả điếu văn. Hàng ngàn người dân Nha Trang đã đưa linh cữu Ông đến nơi yên nghỉ cuối cùng trong niềm tiếc thương vô hạn. Năm 2013, bác sĩ Alexendre Yersin được Chính phủ truy tặng danh hiệu Công dân danh dự Việt Nam.
Sau lễ tưởng niệm dâng hoa tại tượng đài Yersin, Đoàn Bộ Y tế, UBND tỉnh Khánh Hòa và đại biểu tham dự đã viếng mộ BS Yersin tại Suối Dầu, xã Suối Cát, huyện Cam Lâm.